«Η κυβέρνηση μπορεί να κυριαρχεί στη Βουλή, αλλά φαίνεται να έχει χάσει την εμπιστοσύνη της εκλογικής βάσης».
Γιατί τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν έχουν κερδίσει από τις πρόσφατες μαζικές διαδηλώσεις; Ποιος καρπώνεται όλα τα οφέλη;
Χωρίς κανένα κάλεσμα από πολιτικά κόμματα, χιλιάδες κόσμου κατακλύζουν τις πλατείες. Οι βελόνες των δημοσκόπων– βλέπουν τρελή δράση. Καταγράφουν τους κραδασμούς ενός κατακερματισμένου πολιτικού συστήματος. Κανένα από τα «μεγάλα» κόμματα της αντιπολίτευσης δεν ωφελείται.
Ποιος ωφελείται από αυτή τη δυσαρέσκεια; Η δυσαρέσκεια στρέφεται προς τα μικρά αντισυστημικά κόμματα, σε τέτοιο βαθμό που κάποιοι θυμούνται τις μαζικές διαδηλώσεις στις πλατείες της Αθήνας το 2012. Ισχύει η σύγκριση;
Νικητές μέχρι στιγμής είναι δύο κόμματα στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας – η Ελληνική Λύση και η Φωνή της Λογικής – και, στα αριστερά, η Πλεύση για την Ελευθερία.
«Οι άνθρωποι κινητοποιούνται μαζικά για πρώτη φορά σε περισσότερο από μια δεκαετία και αισθάνονται ακόμη ότι μπορούν να έχουν αντίκτυπο», λέει ο Άγγελος Σεριάτος, επικεφαλής πολιτικής και κοινωνικής έρευνας στην Prorata. «Είναι προάγγελος του κατακερματισμού του 2012», σημειώνει. «Γκρίνια, δυσαρέσκεια, παράπονα ήταν ήδη στο παρασκήνιο. Τα τρία τέταρτα της κοινωνίας είναι δυσαρεστημένα με τις κυβερνητικές πολιτικές. Μερικές φορές το μόνο που χρειάζεται είναι ένα έναυσμα για να ξεσπάσει μια κρίση».
Όπως επισημαίνει, το πολιτικό σκηνικό είναι ήδη κατακερματισμένο. «Το αν θα κατευθυνθούμε προς ένα αντισυστημικό κίνημα θα καθοριστεί από το πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση – και το πολιτικό σύστημα. Θα κινηθεί για να κάνει την κοινωνία να νιώσει ότι αποδίδεται δικαιοσύνη; Αν όχι, πιστεύω ότι είναι πολύ πιθανό να πάμε σε μια κατάσταση παρόμοια με αυτή που ζήσαμε το 2012, και επειδή η αριστερά έχει ήδη κυβερνήσει στην Ελλάδα, οι ριζοσπαστικοί ψήφοι θα στραφούν προς την ακροδεξιά αυτή τη φορά».
Οι πρώτες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν αμέσως μετά τα συλλαλητήρια για τα Τέμπη –με αφαίρεση σε έγκυρες ψήφους– δείχνουν τη δύναμη της Νέας Δημοκρατίας από 25,1% έως 27,9%, του ΠΑΣΟΚ στο 16,4% και του ΣΥΡΙΖΑ από 6% έως 8,4%.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλοί διεκδικητές για την τρίτη θέση, οι οποίοι αλλάζουν ανάλογα με τη δημοσκόπηση. Βλέπουμε τη δημοσκόπηση της Ελληνικής Λύσης να κυμαίνεται γύρω στο 9,5% με 9,6%. Η ισχύς των δημοσκοπήσεων του η Φωνή της Λογικής έχει αυξηθεί, κυμαινόμενη από 5,5% έως 8%, και αυτή της Πλεύσης για την Ελευθερία από 5,4% έως 7,4%.
Με συνέπεια, όλες οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν ότι τουλάχιστον επτά στους 10 κατηγορούν την κυβέρνηση και το δικαστικό σώμα για συγκάλυψη στην υπόθεση των Τεμπών.
Η πολιτική αναλύτρια Μαρία Καρακλειούμη λέει ότι, με βάση τις δημοσκοπήσεις, η πολιτική σκηνή χαρακτηρίζεται από ρευστότητα, δεξιό ιδεολογικό προσανατολισμό και αύξηση της γκρίζας ζώνης των αναποφάσιστων ψηφοφόρων.
«Είναι ένα σκηνικό σε μετάβαση. Βιώνουμε κρίση δημοκρατίας, καθώς υπάρχει πολιτική διάψευση των προσδοκιών ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει μια καλά λειτουργούσα δυτικού τύπου δημοκρατία», σημειώνει και προσθέτει: «Η κυβέρνηση μπορεί να κυριαρχεί στη Βουλή, αλλά φαίνεται να έχει χάσει την εμπιστοσύνη της εκλογικής βάσης».
Γιατί όμως αυτή η δυσαρέσκεια δεν εκπροσωπείται από τα κόμματα που προβάλλονται ως εναλλακτική στη διακυβέρνηση; Γιατί δεν ενισχύεται στις κάλπες η αντιπολίτευση που επιχειρεί να δώσει κοινοβουλευτική έκφραση στο κίνημα των Τεμπών με τις πρωτοβουλίες της;
Σύμφωνα με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρη Μάντζο, οι διαδηλώσεις στις πλατείες του 2011-12 «ήταν μια πολύ διαφορετική περίπτωση. Τουλάχιστον η πρώτη διαμαρτυρία για τα Τέμπη, στις 26 Ιανουαρίου, δεν θύμιζε σε τίποτα τις πλατείες των «αγανακτισμένων» της Αθήνας». «Εργαλειοποιήθηκε άμεσα από κάποια κόμματα τότε. Θα είναι καταστροφικό λάθος εάν κάποιο κόμμα προσπαθήσει να φτάσει στην κορυφή του τρέχοντος κινήματος», λέει.
Από δεξιά «Η ακροδεξιά γίνεται πλέον παίκτης, δεν ξέρουμε αν η άνοδός της είναι προσωρινή ή αν αυτή η τάση θα γίνει μόνιμη», λέει η Καρακλιούμη, προσθέτοντας, «Ο λόγος είναι ότι δεν έχει κυβερνήσει και ο κόσμος πιστεύει ότι δεν έχει μερίδιο ευθύνης». Ο Σεριάτος υποστηρίζει ότι αυτή τη στιγμή, για διάφορους λόγους, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για ένα ακροδεξιό κόμμα με ευκαιρία να κυβερνήσει. «Από τις ευρωεκλογές έχουμε ήδη δει μια ξεχωριστή παρουσία και ανθεκτικότητα αυτών των δυνάμεων με ποσοστά πολύ υψηλότερα από τα συνηθισμένα. Δεν ήταν μπίλια, δεν ήταν τιμωρητική ψηφοφορία, είναι ένα τοπίο που διαμορφώνεται τώρα», λέει, υποστηρίζοντας ότι εκτός από αυτό υπάρχει ένα διεθνές κλίμα και ένα γενικό υπόβαθρο, ένα κλίμα που ευνοεί σαφώς αυτόν τον πολιτικό χώρο.
Αυτό το καταλαβαίνουν τα κόμματα που είναι οι κύριοι εκπρόσωποι αυτού του πολιτικού χώρου και βραχυπρόθεσμα θα προσπαθήσουν να παλέψουν για την κυριαρχία ώστε ένα από αυτά να γίνει τελικά ο κεντρικός πόλος. «Δεν βλέπω σύγκλιση τώρα, αλλά δεν θα το απέκλεια καθόλου καθώς οδεύουμε προς εκλογές εάν αυτά τα κόμματα στο σύνολό τους μπορούν να συγκεντρώσουν ποσοστά που απειλούν άμεσα τη Νέα Δημοκρατία».
Ποιος φταίει για τα άκρα ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ υποδεικνύουν τη Νέα Δημοκρατία ως υπεύθυνη για την άνοδο της στήριξης των δεξιών κομμάτων. «Αν κάποιος πρέπει να κατηγορηθεί για το γεγονός ότι η διαχείριση του θέματος [το κραχ] είναι σκανδαλώδης και προωθεί ακρότητες, αυτή είναι η Νέα Δημοκρατία, από τις πρώτες ώρες με τη μεθοδική εκστρατεία συγκάλυψης και μετά με τη συγκάλυψη της συγκάλυψης», λέει ο Μάντζος. «Η στάση της διευρύνει το χάσμα μεταξύ πολιτών και θεσμών, ωθώντας τους στα άκρα. Φέρει μεγάλη ευθύνη για αυτή την εξέλιξη που είναι δυσμενής για τη δημοκρατία της χώρας». «Η κυβέρνηση προτιμά να στέλνει κόσμο στο αδιέξοδο των αντισυστημικών κομμάτων, δημιούργησε μια παγιωμένη πραγματικότητα και είναι υπεύθυνη για αυτήν την τάση», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Καραμέρος. «Η Νέα Δημοκρατία πούλησε ψεύτικο πατριωτισμό και πολλοί από αυτούς που την ψήφισαν, έχοντας γαλουχηθεί έτσι, παρασύρονται από ακροδεξιά κόμματα».
Το νέο «μάθημα»
Το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου αναδεικνύεται ξεκάθαρα νικητής από τις περιστάσεις, με τον Σεριάτο να λέει ότι σύντομα μπορεί να πλησιάσει ή και να ξεπεράσει διψήφια νούμερα.
Η Πλεύση για την Ελευθερία παρουσιάζεται τώρα ως το «πάρτι των Τεμπών». Όπως λένε αναλυτές, αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι αντιμετωπίζει σχεδόν μονομερώς το θέμα της ημέρας, ενώ η άνοδός της επωφελείται και από το προφίλ του ίδιου του προέδρου, ο οποίος είναι δικηγόρος ορισμένων από τις οικογένειες των θυμάτων των Τεμπών και έχει υιοθετήσει μια αρκετά επιθετική στάση.
Η στάση των πιο μετριοπαθών κομμάτων της αριστεράς, από την άλλη, σαφώς δεν είναι πειστική, καθώς δεν είναι επί του παρόντος υποδοχείς ψηφοφόρων δυσαρέσκειας. Η στήριξη τόσο για το ΠΑΣΟΚ όσο και για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι στάσιμη, ενώ η Νέα Αριστερά παραμένει κάτω από το όριο του 3%.
Για περισσότερα σχετικά άρθρα πατήστε εδώ.
Επισκεφτείτε την σελίδα μας στο instagram.
