Η ομάδα «Till the End» που ήταν υπεύθυνη για το μνημείο για τα θύματα των Τεμπών στο Σύνταγμα βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής.
Το σκηνικό στην πλατεία Συντάγματος είναι σχεδόν το ίδιο κάθε βράδυ τους τελευταίους οκτώ μήνες. Οι άνθρωποι συγκεντρώνονται μπροστά από το κτίριο της Βουλής, ανάμεσα στη Λεωφόρο Αμαλίας και το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, στο μνημείο που έχει ανεγερθεί για τα 57 θύματα του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη. Τα φανάρια που είναι τοποθετημένα γύρω από τα ονόματα – γραμμένα με κόκκινη μπογιά – είναι αναμμένα, όπως και τα νέον φώτα γύρω από μια λευκή πινακίδα που φέρει τον αριθμό των θυμάτων. Ακριβώς στις 11:18 μ.μ. – την ώρα που συνέβη το ατύχημα πριν από σχεδόν τρία χρόνια – τα ονόματα των θυμάτων διαβάζονται δυνατά. Ένα από τα μέλη της ομάδας που είναι υπεύθυνη για την εγκατάσταση, η οποία βρίσκεται εκεί από τα τέλη Φεβρουαρίου, φέρνει μια βαλίτσα με φρεσκοπλυμένες κουβέρτες που μπορεί να χρειαστούν για τη νυχτερινή βάρδια. Δίπλα στο μνημείο βρίσκεται ένα πλαστικό ντουλάπι, κλειδωμένο με λουκέτο. Περιέχει όλα όσα χρειάζονται για την καθημερινή ιεροτελεστία: μια προμήθεια χρώματος, φρέσκια κόκκινη μπογιά σε περίπτωση που σβηστούν τα ονόματα, είδη καθαρισμού. Γλάστρες με βασιλικό έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά, ένας τρόπος για να μην πατούν τα ονόματα οι βιαστικοί περαστικοί.
«Δεν είχα και δεν έχω καμία σχέση με πολιτικά κόμματα, δεν ξέρω καν πώς λειτουργούν και δεν έχω ψηφίσει ποτέ. Επίσης, ζητώ δικαιοσύνη για τα Τέμπη». Η ιδέα για το αυτοσχέδιο «μνημείο» ανήκει στην πρωτοβουλία «Μέχρι το Τέλος», μια ποικιλόμορφη ομάδα 30-40 ατόμων που δημιουργήθηκε μετά τη μεγάλη συγκέντρωση για την διετή επέτειο του ατυχήματος στις 28 Φεβρουαρίου 2024. Για μήνες, η τελετουργία συνεχιζόταν απρόσκοπτα και είχε γίνει μέρος της καθημερινότητας των Αθηναίων, οι οποίοι πλέον τείνουν να περνούν βιαστικά από το σημείο χωρίς δεύτερη σκέψη. Ο πρωθυπουργός πέρασε τον περασμένο Μάρτιο και έσκυψε το κεφάλι του. Μέχρι που η απεργία πείνας του Πάνου Ρούτσι, πατέρα του 22χρονου Ντένις, έστρεψε τα φώτα της δημοσιότητας πάνω τους, αναδεικνύοντάς τους ίσως στο πιο σημαντικό πολιτικό ζήτημα της ημερήσιας διάταξης.
Το παρασκήνιο
Τα ονόματα των θυμάτων γράφτηκαν για πρώτη φορά με κόκκινη μπογιά μπροστά από το Κοινοβούλιο κατά την πρώτη επέτειο του ατυχήματος στις 28 Φεβρουαρίου 2024. Τις πρώτες πρωινές ώρες της επόμενης ημέρας, άρχισαν να κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βίντεο που έδειχναν συνεργεία καθαρισμού να αφαιρούν τη μπογιά. Μέχρι σήμερα, δεν είναι σαφές ποιος έδωσε την εντολή, με κάθε υπηρεσία να δείχνει με το δάχτυλο την άλλη.
Ένα χρόνο μετά τη μεγάλη συγκέντρωση για την επέτειο των δύο ετών, τα ονόματα ξαναγράφονταν στο ίδιο σημείο. Κάποιοι παρέμειναν στο σημείο και δεν έφυγαν για ώρες. Υπήρξαν συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής, το πλήθος διαλύθηκε, αλλά στη συνέχεια επέστρεψε. Την επόμενη μέρα γίνεται νέο κάλεσμα από τον σύλλογο συγγενών των θυμάτων και είναι η δεύτερη φορά που αυτή η ομάδα συγκεντρώνεται στο ίδιο σημείο.
Ο Ηλίας, ένας 34χρονος εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής, ήταν ένας από εκείνους που ήταν εκεί από την αρχή. Όπως το περιγράφει, όταν συναντήθηκαν ξανά για τρίτη φορά, αποφάσισαν ότι έπρεπε να κάνουν κάτι για να κρατήσουν το ζήτημα των Τεμπών στο προσκήνιο. Έτσι, είπαν ότι θα έρχονταν κάθε μέρα, φέρνοντας ο καθένας ένα πακέτο κεριά, και θα μοίραζαν βάρδιες για να προστατεύσουν τον χώρο. «Οκτώ μήνες πέρασαν χωρίς καν να το καταλάβουμε. Είμαι εδώ ασταμάτητα, έχω χάσει μόνο μία εβδομάδα. Το καλοκαίρι, περάσαμε τις διακοπές μας εδώ», είπε. Το αρχικό κόστος του «μνημείου» (μπογιές, κεριά, φανάρια και γλάστρες) άρχισε να καλύπτεται εθελοντικά από τα μέλη της ομάδας, και στη συνέχεια ο σύλλογος, συγγενείς εκτός του συλλόγου και άνθρωποι που περνούσαν καθημερινά άρχισαν να συνεισφέρουν.
«Χωρίς χρώματα, χωρίς κόμματα»
Ο Ηλίας είχε γνωστούς στο τρένο, αλλά πολλά από τα μέλη της ομάδας δεν γνώριζαν κανέναν. Η Μελίνα, 21 ετών, η οποία εργάζεται ως οδοντοτεχνίτης, είχε περάσει μια μέρα την άνοιξη με έναν φίλο. Ζήτησαν από την ομάδα έναν αναπτήρα, συστήθηκαν και κατέληξαν να περάσουν ώρες εκεί τραγουδώντας. Στη συνέχεια, συμμετείχαν στην πρώτη ομαδική συνομιλία στο Instagram. «Δεν είχα και δεν έχω καμία σχέση με πολιτικά κόμματα, δεν ξέρω καν πώς λειτουργούν και δεν έχω ψηφίσει ποτέ», είπε. «Αυτό με αντιπροσωπεύει. Επίσης, ζητώ δικαιοσύνη για τα Τέμπη και γενικά».
Όπως περιέγραψε ο Ηλίας, πρόσφατα εφάρμοσαν αυστηρότερα μέτρα για την προστασία της ομάδας, πού θα επικοινωνούν και ποιοι θα γίνονται μέλη. «Όποιος θέλει να ενταχθεί πρέπει να είναι παρών στο χώρο κάθε μέρα, ώστε να μπορούμε να δούμε τι είδους άνθρωπος είναι και ποιες είναι οι προθέσεις του. Όταν αποφασίσουμε ότι μπορεί να ενταχθεί στην ομάδα και ότι είναι ασφαλές τόσο για τον ίδιο όσο και για τα άλλα μέλη, γίνεται μέλος».
Περιγράφει πώς, στις πρώτες μέρες, τους προσέγγιζαν άτομα των οποίων «οι κομματικές τους πεποιθήσεις ήταν πιο έντονες και τους εξηγήσαμε ότι σεβόμαστε τη γνώμη όλων, αλλά αποφασίσαμε να κάνουμε την ομάδα μη κομματική και μη πολιτική». Η ομάδα προσπαθεί να είναι παρούσα σε όλες τις συγκεντρώσεις που πραγματοποιούνται στην πλατεία Συντάγματος, είτε για την Παλαιστίνη είτε για τα συνδικάτα που απεργούν, για να επιβλέπει την περιοχή. Αυτές τις μέρες, συντάσσεται ένα καταστατικό για τα νέα μέλη και η διαδικασία έγκρισης θα γίνει πιο αυστηρή.
Οκτώ μήνες πέρασαν χωρίς καν να το καταλάβουμε. Είμαι εδώ ασταμάτητα, έχω χάσει μόνο μία εβδομάδα. Το καλοκαίρι, περάσαμε τις διακοπές μας εδώ.
«Είμαστε όλοι άχρωμοι και ακομμάτιστοι σε αυτή την ομάδα», είπε η 45χρονη Έλενα, μητέρα τριών παιδιών. «Κανείς δεν τολμά να πάρει θέση με όλα αυτά πίσω του». Είναι θυμωμένη με τους κυβερνητικούς αξιωματούχους που τους έχουν χαρακτηρίσει τεμπέληδες, λέγοντας ότι είναι υπεύθυνη για τρία παιδιά και «ήθελα να τους δώσω ένα καλό μάθημα, ότι δεν είμαι μαμά καναπέ, θα αγωνιστώ γι’ αυτά». Ούτε η ίδια είχε συμμετάσχει ενεργά σε πολιτικά κόμματα ή ακτιβισμό, εκτός από την περίοδο της πανδημίας, όταν, όπως λέει, συμμετείχε στις συγκεντρώσεις.
Αντιδράσεις
Η ομάδα ισχυρίζεται ότι μέχρι στιγμής έχουν υπάρξει λίγες αρνητικές αντιδράσεις από τους πολίτες. Συνήθως, οι περαστικοί πηγαίνοντας στη δουλειά τους ρωτούν τι χρειάζονται. «Δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί που είναι εναντίον μας, ειδικά αν δούμε την ανταπόκριση στις εκκλήσεις τόσο της ομάδας όσο και των συγγενών μας», λέει ο Ηλίας. «Μετά από οκτώ μήνες, η φωνή μας έχει αρχίσει να ακούγεται περισσότερο. Δεν είναι τόσο οι γλάστρες μας, που έχουν χαρακτηριστεί ως φιλοδώρημα, που τους ενοχλούν, αλλά η δύναμή μας. Η απεργία του Ρούτσι ήταν ένας λόγος για να θυμώσουν λίγο περισσότερο, κυρίως λόγω της ήττας που τους έφερε».
Όπως επισημαίνει, η ομάδα δεν γνώριζε τα σχέδια του Ρούτσι για απεργία πείνας και κατασκήνωση δίπλα στο «μνημείο». Ενημερώθηκαν μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αφού έφτασε εκεί, και αφού αρχικά προσπάθησαν να τον μεταπείσουν, αποφάσισαν να τον στηρίξουν.
«Αυτό το μνημείο δεν μας επηρεάζει πραγματικά. Από την αρχή, η παρουσία μας εδώ δεν ήταν πρόβλημα. Μετά την απεργία πείνας, όλη η επίθεση ξεκίνησε επειδή πιέστηκαν και αυτό τους ενόχλησε περισσότερο», λέει η Μελίνα, η οποία πιστεύει ότι πρέπει να παραμείνουν εκεί μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Για περισσότερα σχετικά άρθρα πατήστε εδώ.
Επισκεφτείτε την σελίδα μας στο instagram.
